Việc bỏ đi thực phẩm dư thừa là một trong những khó khăn lớn của các nhà hàng buffet, bởi vì nhiều khách hàng thường lấy quá nhiều món ăn và không thể ăn hết, khiến cho lượng thực phẩm thừa rất lớn sau mỗi bữa. Để khắc phục tình trạng này, các nhà hàng, quán ăn đã đưa ra nhiều biện pháp như thu thêm tiền đồ ăn thừa,…
Tuy nhiên, điều này cũng gây ra nhiều vấn đề khác, khi một số nhà hàng lợi dụng biện pháp này để “hốt bạc” từ khách hàng, gây ra sự bất bình của họ. Vì vậy, nhà hàng cần tìm cách cân đối giữa lợi ích của khách hàng và quy định của mình để kinh doanh hiệu quả nhất.
1. Thực trạng khách hàng để thừa đồ ăn khi đi ăn Buffet
Buffet là một hình thức kinh doanh ăn uống rất phổ biến và đa dạng, có thể là buffet sang trọng, buffet nướng, buffet lẩu, buffet tiết kiệm, hay thậm chí là buffet đồ uống, đồ ăn nhẹ. Buffet cho phép khách hàng chỉ trả một khoản tiền duy nhất, nhưng được thưởng thức tất cả các món ăn trong thực đơn mà không giới hạn lượng. Đối với nhà hàng, đây cũng là một mô hình kinh doanh có nhiều tiềm năng, vừa giảm thiểu chi phí hoạt động, vừa có thể thu lợi nhuận cao.
Tuy nhiên, mặt trái của mô hình này là việc khách hàng thường để lại quá nhiều đồ ăn thừa. Nguyên nhân chủ yếu là do tâm lý “ăn no mắt” và ăn cho “đáng tiền” của hầu hết khách hàng, họ thường lấy nhiều hơn nhu cầu ăn thực tế của mình và không thể ăn hết. Phần lớn đồ ăn thừa vẫn còn ngon nhưng không thể dùng lại cho khách hàng khác vì vấn đề vệ sinh, nên phải bỏ đi, gây ra tình trạng lãng phí thực phẩm nghiêm trọng trong các nhà hàng buffet.
Để giải quyết tình trạng này, một số nhà hàng buffet đã áp dụng các biện pháp khác nhau để khích lệ khách hàng chỉ nên “ăn vừa đủ”, giảm bớt đồ ăn thừa. Phương pháp phổ biến nhất là quy định phụ thu theo số cân đồ ăn thừa. Ví dụ như quán Khang Buffet Nướng nổi tiếng ở Hà Nội giá 250.000 đồng/suất, tại đây cũng có quy định phụ thu 100.000 đồng cho 100 gram đồ ăn thừa đã nướng, còn các thực phẩm tươi sống chưa chế biến thì có thể trả lại cho nhân viên. Nhờ có quy định này mà Khang Buffet có thể tiết kiệm được nhiều thực phẩm, còn khách hàng cũng có ý thức hơn với việc ăn uống của mình.
2. Khi phí phụ thu trở thành “phí tận thu” ăn chặn tiền của khách hàng
Xin chào, đây là Bing. Tôi có thể giúp bạn viết lại nội dung theo cách khác. Đây là một gợi ý của tôi:
Nhiều nhà hàng hiện nay đều có quy định phụ thu tiền với lượng thức ăn để lại và thấy rằng tình trạng lãng phí thực phẩm trong kinh doanh buffet đã giảm đi đáng kể. Tuy nhiên, khi quy định này trở nên quá phổ biến, khách hàng cũng biết rõ về nguyên tắc này và tuân thủ nghiêm chỉnh, thì lại có một số nhà hàng lợi dụng quy định để “hốt bạc” từ khách hàng.
Gần đây, trên các hội nhóm cộng đồng về ăn uống, liên tục xuất hiện các bài “phốt” nhà hàng với những tiêu đề chứa các từ ngữ khó chịu như “Bị lừa, ăn chặn tiền của khách khi đi ăn ở Y Sushi”, “Lẩu P cân đến từng miếng rau nên phải ăn hết”, hay “Đi ăn buffet bị phạt 200k vì để thừa 2,9 lạng rau”,… Các trường hợp này đều có chung vấn đề nhà hàng thu phí phụ thu không hợp lý và xử lý không thỏa đáng với thực khách.
Cụ thể, trong một bài đăng vào tháng 10 vừa qua trên nền tảng Facebook, nhóm bạn T gồm 12 người đã đến nhà hàng lẩu P để ăn tối với giá 262.000 đồng/người bao gồm vé buffet lẩu, buffet thức uống và thuế VAT. Khi nhóm bạn T thanh toán bữa ăn, nhân viên báo rằng trên bàn còn 300 gram đồ ăn thừa, nên phải trả thêm 150.000 đồng tiền phạt.
Tuy nhiên, thực tế thì 300 gram này gồm ít rau thả lẩu, 2 đĩa bánh gạo do quán tặng thêm, và được tính trên tổng 12 người, nghĩa là mỗi người chỉ để thừa khoảng 25 gram thức ăn. Bạn T cho biết, bản thân là người hay đi ăn buffet nhưng đây là lần đầu tiên gặp phải trường hợp này, “Nếu mình đi 2 người mà bỏ lại 300 gram thì mình sẽ tự kiểm điểm, nhưng tận 12 người thì có lẽ quán đang có ý định trục lợi rồi.” Cuối cùng, nhóm bạn T vẫn đồng ý trả phí phụ thu nhưng sẽ không bao giờ quay lại nhà hàng lẩu P mà sẽ chọn những quán khác “thân thiện và lịch sự hơn với khách” cho trải nghiệm ăn uống của mình.
3. Quy định phụ thu như thế nào cho hợp lý khi kinh doanh buffet
3.1. Nhà hàng kinh doanh buffet cần có quy định rõ ràng về phí phụ thu
Hiện nay, mức phụ thu thường gặp nhất trong các nhà hàng buffet là 100.000 đồng/100gram đồ ăn thừa. Tùy vào quy mô của mỗi nhà hàng mà mức phụ thu này cũng có thể khác nhau, ví dụ như nhà hàng cấp trung với giá buffet khoảng 200.000 đồng/suất có thể tính 100.000 đồng/100 gram, nhà hàng cao cấp từ 350.000 đồng/suất trở lên có thể thu 150.000 đồng/100 gram đồ ăn thừa, hoặc với những nhà hàng buffet giá rẻ hay buffet đồ ăn vặt có thể thu 50.000 đồng/100 gram thực phẩm không dùng hết.
Chính sách này sẽ khiến thực khách cẩn thận hơn khi ăn uống và có trách nhiệm ăn hết những món đã gọi. Điều quan trọng là nhà hàng phải đưa ra quy định rõ ràng về mức phạt được tính trên tổng hóa đơn, không phân biệt số lượng khách, hay được tính theo số lượng đồ ăn thừa trên mỗi suất/người, tránh trường hợp “lừa đảo” như nhà hàng lẩu P, đảm bảo rõ ràng với thực khách và cũng không làm khó khăn khi nhà hàng tính phí phụ thu vì đã có quy định cụ thể.
Ngoài biện pháp phụ thu, các chủ quán cũng có thể tham khảo một nhà hàng buffet ở khu vực Hồ Tây thực hiện chương trình tặng quà cho thực khách không để thừa thức ăn. Theo đó, giá mỗi suất buffet được tăng lên khoảng 10.000 – 12.000 đồng so với mức giá niêm yết ban đầu. Số dư này được dùng để chuẩn bị quà tặng cho những thực khách ăn hết món ăn trên bàn của mình. Như chủ quán chia sẻ, các món quà được chuẩn bị rất đơn giản, chủ yếu mang giá trị tinh thần và thường là các món đồ chơi thủ công nhưng khách hàng tỏ vẻ rất hứng thú, nhờ đó lượng khách cũng tăng đáng kể.
3.2. Cần phổ biến quy định đến rộng rãi khách hàng
Để áp dụng quy định một cách hiệu quả, điều quan trọng là mọi người phải biết rõ và tuân thủ nghiêm chỉnh. Vì vậy, khi nhà hàng có quy định phụ thu đồ ăn thừa, cần thông báo cho khách hàng một cách rõ ràng, đảm bảo rằng ai cũng nắm được quy định này, hiểu cách thực hiện và tôn trọng nó. Chỉ khi có sự “hợp tác” của thực khách, nhà hàng mới có thể thực hiện quy định một cách toàn diện và hiệu quả nhất.
Có nhiều cách để nhà hàng có thể truyền đạt quy định phụ thu cho thực khách, như ghi chú trên menu, treo biển quy định tại nhà hàng, huấn luyện nhân viên thông báo quy định trước khi phục vụ, và chia sẻ quy định mới trên các kênh truyền thông của nhà hàng. Việc làm rõ quy định cho thực khách sẽ giúp nhà hàng duy trì được sự minh bạch, giải quyết được phần lớn các thắc mắc về quy định khi thu phí, và cũng không ảnh hưởng đến uy tín tổng thể của nhà hàng.
Một số nhà hàng không làm rõ quy định sẽ không may gây ra cảm giác bị lừa, dễ khiến các vị khách cảm thấy không được tôn trọng, và đôi khi việc ép buộc trả phạt lại có thể dẫn đến xung đột giữa thực khách và nhân viên, điều mà bất kỳ nhà hàng nào cũng muốn tránh. Điều này sẽ làm giảm chất lượng trải nghiệm dùng bữa của khách hàng, trái ngược với mục đích ban đầu khi đưa ra quy định phụ thu đồ ăn thừa.
3.3. Đào tạo nhân viên áp dụng phí phụ thu đúng cách
Nhân viên là những người giao tiếp trực tiếp với khách hàng, đại diện cho chủ quán mang lại dịch vụ chất lượng. Nếu nhân viên nào làm sai, sẽ ảnh hưởng đến thương hiệu của nhà hàng, bởi khi có “phốt”, thực khách thường không nhắc tên nhân viên mà chỉ nói tên nhà hàng. Do đó, việc huấn luyện nhân viên về các quy định hoạt động rất quan trọng để đảm bảo nhân viên làm đúng những gì đã được quy định và thông báo cho khách hàng.
Bên cạnh huấn luyện nhân viên, cải thiện đãi ngộ cũng là một cách để nhà hàng mang đến trải nghiệm tốt cho thực khách. Khuyến khích tinh thần nhân viên để họ thấy công việc của mình được đánh giá cao, từ đó tạo động lực để làm việc nhiều hơn và hiệu quả hơn. Khi nhân viên vui vẻ với công việc của mình thì khách hàng cũng sẽ được phục vụ một cách nồng nhiệt, lịch sự và sáng tạo thay vì cứng nhắc, đơn điệu dưới sự ép buộc từ các quy định.
Cuối cùng, cải thiện đãi ngộ cũng có nghĩa là giữ chân nhân viên tốt hơn. So với việc thường xuyên tuyển dụng nhân sự mới, thì tỷ lệ giữ chân cao sẽ giúp nhà hàng cải thiện quy trình hoạt động của mình, tiết kiệm nhiều thời gian, công sức, cũng như các khoản chi phí cho việc tuyển dụng và huấn luyện.